Is een chronische urineweginfectie hetzelfde als een terugkerende UWI? Wat betekent het als je vaak urineweginfecties krijgt of voortdurend symptomen van UWI hebt? Is er iets dat je kunt doen als je steeds UWI’s krijgt?

Dit zijn slechts enkele van de vragen die we dagelijks krijgen. Hieronder hebben we ze zo goed mogelijk beantwoord. We hopen dat je na het lezen beter begrijpt wat er aan de hand kan zijn in je eigen lichaam. En, nog beter, dat je je beter uitgerust voelt om er iets aan te doen.

Spring naar sectie:

• Persistente UWI vs. terugkerende of frequente UWI: wat is het verschil? >>>>
• Waarom krijg ik steeds UWI’s? >>>>
• De verschillende soorten chronische urineweginfecties. >>>>
• Wat veroorzaakt chronische urineweginfecties (ook wel frequente UWI’s genoemd)? >>>>
• Kun je testen op chronische of frequente UWI? >>>>
• Wanneer moet je naar de dokter voor een chronische urineweginfectie? >>>>

A recurrent urinary tract infection is officially defined as three episodes of a UTI in the previous 12 months or two episodes within the previous 6 months.

Op dit moment wordt algemeen aangenomen dat terugkerende UWI’s het gevolg zijn van ofwel herinfectie ofwel een hardnekkige infectie.

	Reinfection refers to an infection where the pathogen is eradicated by treatment, then the same or a different pathogen ascends the urinary tract to cause a new infection.
	Persistence means the pathogen that caused the UTI is not completely cleared from the bladder by treatment, remains detectable in the urine, and after treatment returns to a level that once again causes symptoms of infection. This cycle of persistence can repeat indefinitely, feeling like a new infection each time. A persistent infection is also called a chronic urinary tract infection.

Er zijn aanwijzingen dat veel terugkerende UWI’s worden veroorzaakt door een onderliggende blaasontsteking die is ontstaan door een ineffectieve eerste behandeling.

Frequente UWI’s veroorzaakt door aanhoudende blaasontsteking worden ook wel chronische blaasontsteking of chronische urineweginfectie genoemd.

Hoewel de termen die gebruikt worden voor verschillende aandoeningen van de urinewegen verschillend kunnen klinken, kunnen ze naar hetzelfde verwijzen. Bekijk ons interview met Dr. Lindsey Burnett die inzicht geeft in het klinische verschil tussen acute, terugkerende en chronische UWI.

Als we het op deze site over terugkerende UWI hebben, bedoelen we meestal aanhoudende infecties; ook wel chronische urineweginfecties genoemd.

Als je frequente UWI’s eigenlijk veroorzaakt worden door een onderliggende chronische urineweginfectie, moet je hier aandacht aan besteden:

Wat je ook doet om elke UWI te behandelen, het werkt waarschijnlijk niet.

Het feit dat je UWI’s blijven terugkomen, zou hiervoor al genoeg bewijs moeten zijn. Maar misschien weet je niet waarom chronische urineweginfecties zo moeilijk goed te behandelen zijn. Gelukkig kunnen we het uitleggen aan de hand van superinteressante wetenschap.

Hoewel de meeste ongecompliceerde UWI’s vanzelf oplossen of met een antibioticakuur, zijn er steeds meer gevallen van chronische urineweginfecties die aanhoudende klachten veroorzaken.

Je krijgt een UWI, je neemt de antibiotica die je krijgt, de symptomen verdwijnen en alles lijkt normaal. Dan heb je plotseling weer een UWI… Je neemt de antibiotica die je hebt gekregen, de symptomen verdwijnen en alles lijkt normaal, totdat…

Het klinkt misschien als een gebroken record, maar dit is de situatie waarin steeds meer vrouwen zich bevinden. Luister naar de Britse reality tv-ster Marnie Simpson over haar ervaring met UWI’s en de verkeerde diagnose van terugkerende UWI’s om persoonlijke verhalen uit de eerste hand te horen.

“I’ve had recurrent UTIs for around 15 years. I take antibiotics when it gets really bad, and it seems to help, but I always get another one, and I always anticipate getting another one. I try my best to prevent it, but it seems inevitable.”

Statistieken over frequente UWI’s

Hoewel de statistieken over chronische urineweginfecties moeilijk te vinden zijn, weten we wel dat:

• 30-44% van de vrouwen met een eerste UWI krijgt een tweede UWI. En met elke UWI neemt het risico op een nieuwe UWI toe.
• Frequente UWI’s kunnen door meerdere organismen tegelijk worden veroorzaakt.
• Een aanzienlijk deel van de respondenten van onze quiz heeft 7+ UWI’s gehad, met een herhaling om de 1-3 maanden.
• Onze eigen gegevens geven aan dat de meeste vrouwen met terugkerende UWI’s dit doen ondanks de standaardbehandeling met antibiotica.
• Test- en behandelingsrichtlijnen voor chronische urineweginfecties zijn ontoereikend of bestaan niet in de meeste delen van de wereld. Dit betekent dat zelfs als artsen willen helpen, ze over het algemeen niet de middelen of begeleiding hebben die ze nodig hebben om dat te kunnen doen.
• Uit één onderzoek bleek dat 74% van de vrouwen met de diagnose Interstitiële cystitis eerder gediagnosticeerd was met terugkerende UWI. Interstitiële cystitis (hieronder gedefinieerd) is een pijnlijke reeks symptomen van de urinewegen zonder vastgestelde oorzaak en zonder bekende genezing.
• 93% van de vrouwen in het bovenstaande onderzoek hadden ook negatieve testresultaten gekregen nadat ze hun urine hadden laten kweken (meer hierover in onze testgidsen).

Kortom, een aanzienlijk aantal vrouwen doorloopt steeds hogere stadia van diagnose omdat antibiotische behandeling niet geneest en testen geen oorzaak vinden.

De afwezigheid van richtlijnen voor terugkerende UWI’s

Omdat er geen richtlijnen zijn voor de behandeling van complexe of terugkerende UWI’s, kunnen huisartsen over het algemeen niet helpen.

“Most UTI guidelines are aimed at management of simple uncomplicated UTI. It can be very difficult to successfully manage complex or recurrent UTI in primary care. If symptoms persist, or where there is diagnostic uncertainty GP’s will need to make a referral for specialist assessment." Dr Jon Rees, Chair, Primary Care Urology Society, UK

Voor vrouwen die evolueren van een eenmalige UWI naar terugkerende UWI of chronische urineweginfectie, of naar de diagnose Interstitiële cystitis, is er historisch gezien weinig hoop op een effectieve behandeling. Wij hopen dit te helpen veranderen.

Afhankelijk van in welk land je bent, wat je symptomen zijn en welke terminologie je arts kent, heb je misschien de volgende termen gehoord om verschillende aandoeningen van de urinewegen te beschrijven:

Chronische aandoeningen van de urinewegen: Verschillende namen voor dezelfde reeks problemen

Acronym	Term	Definition
RUTI	Recurrent Urinary Tract Infection (Specifically, persistent recurrent infections)	Three episodes of a UTI in the previous 12 months or two episodes within the previous 6 months. RUTI can be classified as a persistent infection or a reinfection. The open nature of this definition means there is no logical end to this diagnosis. Even after twenty years of UTIs, this definition can still apply to you.
cUTI	Chronic Urinary Tract Infection / Chronic Cystitis	A persistent infection of the bladder. As with RUTI, many females are diagnosed with chronic cystitis indefinitely.
IC PBS BPS	Interstitial Cystitis Painful Bladder Syndrome Bladder Pain Syndrome	An unpleasant sensation (pain, pressure, discomfort) perceived to be related to the urinary bladder, associated with lower urinary tract symptoms of more than six weeks duration, in the absence of infection or other identifiable causes. The American Urological Association
HBS HSB	Hypersensitive Bladder Syndrome Hypersensitive Bladder	An umbrella term used in East Asia to cover conditions resulting in symptoms including, bladder pain, discomfort, pressure or other unpleasant sensation, and is associated with disorders such as a frequent need to urinate day and night and/or an urgent need to urinate. It encompasses Bladder Pain Syndrome. International Painful Bladder Foundation

Als je een beetje onderzoek doet, zul je snel ontdekken dat er ook subcategorieën zijn binnen deze aandoeningen, met verschillende symptomen en niveaus van letsel aan de urinewegen.

Het is niet onze bedoeling om te impliceren dat deze chronische aandoeningen van de urinewegen hetzelfde zijn, of dat ze mensen op dezelfde manier treffen. Maar ze hebben wel iets belangrijks gemeen: in de meeste gevallen is er geen oorzaak gevonden en is de aandoening dus niet te genezen. De behandeling richt zich eerder op het verminderen van de symptomen dan op het oplossen van het onderliggende probleem.

“After about 3.5 years of chronic urinary tract infections, two doctors said they couldn’t help me further. A third said ‘maybe you just have irritable bladder or IC.’ That ‘maybe’ didn’t feel like a diagnosis. Why did my test results tell them nothing?”

Waarom hebben we het dan over deze chronische aandoeningen van de urinewegen?

Er zijn sterke aanwijzingen dat velen een verkeerde diagnose hebben gekregen met een ongeneeslijke aandoening, terwijl ze eigenlijk een chronische, ingebedde blaasontsteking hebben die met de juiste tests kan worden vastgesteld en na verloop van tijd effectief kan worden behandeld.

Laten we het uitleggen…

Hier wordt de wetenschap iets ingewikkelder. (Maar ook fascinerend!)

We hebben het elders gehad over de oorzaken van UWI. En hierboven hebben we uitgelegd dat terugkerende UWI’s kunnen worden toegeschreven aan een hardnekkige blaasontsteking die niet goed wordt uitgeroeid door behandeling.

Een hardnekkige blaasontsteking kan jaren aanhouden in de vorm van een chronische urineweginfectie. Voor veel vrouwen wordt de cyclus van acute en symptoomvrije perioden nooit doorbroken, en bij sommigen worden de bovenstaande aandoeningen gediagnosticeerd, zoals Interstitiële Cystitis (IC) of Pijnlijke Blaas Syndroom (PBS). Daarover later meer.

Waarom is het zo moeilijk om deze infecties op te sporen en te behandelen?

Er is hier een boosdoener, dus laten we het eens van dichterbij bekijken. Achter de verkeerde diagnose van honderdduizenden (mogelijk miljoenen) mensen zitten ingebedde chronische urineweginfecties waarbij biofilms een rol spelen.

Biofilms en persistente UWI

In the case of a chronic urinary tract infection, a biofilm is a community of bacterial cells that stick together and adhere to the bladder wall. These cells then produce a protective slime that shields the bacterial community from antibiotics and the natural defences of the body.

Dit klonterige schild maakt diagnose en behandeling erg moeilijk. En zolang de bacteriën binnen hun schild zitten, is het minder waarschijnlijk dat het lichaam een effectieve reactie op hun aanwezigheid zal geven.

Wanneer bacteriën periodiek vrijkomen of ontsnappen uit de biofilm, herkent het lichaam een bedreiging. Dit veroorzaakt een ontstekingsreactie, waardoor de symptomen van een UWI toenemen. Dit kan worden ervaren als een cyclus van acute symptomen, gevolgd door perioden van minder of geen symptomen.

“I get a UTI every month or so. In between each really bad UTI I would feel mostly better, but I’d often have sensations like another UTI was coming on. I was continually drinking water to try and prevent it, but, like clockwork, my symptoms would suddenly get much worse and I’d end up with another full blown UTI.”

Veel mensen noemen dit een cyclus van ‘flare ups’ of ‘episodes’. Dit impliceert dat ze geloven dat het een doorlopend, chronisch probleem is met zowel acute als symptoomvrije fases. Er zijn aanwijzingen dat ze waarschijnlijk gelijk hebben.

Voor mensen die lijden aan een chronische urineweginfectie kunnen de symptomen en de voortdurende pijn slopend zijn en een dramatische en negatieve invloed hebben op hun dagelijks leven en hun algehele geestelijke en lichamelijke gezondheid.

Hoe biofilms de oorzaak kunnen zijn van het komen en gaan van UWI-symptomen

Laten we de wetenschap over biofilms eens vergelijken met de symptomen die een lijder aan een chronische urineweginfectie kan ervaren, met E.coli als voorbeeldpathogeen:

Stage One	THE SCIENCE: • Infection and inflammation of urinary tract caused by invasion and multiplication of bacteria or other pathogen. HOW IT FEELS: • UTI symptoms, eg burning when urinating, urgency
Stage Two	THE SCIENCE: • Free-floating bacteria form a weak attachment to the bladder wall • Antibiotics can still be effective during this stage HOW IT FEELS: • Without effective treatment, UTI symptoms remain as body continues to defend against the threat
Stage Three	THE SCIENCE: • Bacteria establish a strong attachment to the bladder wall and a protective biofilm structure begins to form • Protection from antibiotics increases; treatment becomes more difficult HOW IT FEELS: • Without effective treatment, UTI symptoms remain as body defends against the threat
Stage Four	THE SCIENCE: • Free-floating bacteria are flushed from bladder via treatment or natural body defenses • Biofilm remains intact HOW IT FEELS: • UTI symptoms decrease or disappear
Stage Five	THE SCIENCE: • Biofilm community formation continues • Protection against antibiotics increases as the biofilm develops HOW IT FEELS: • No UTI symptoms, or low level chronic symptoms
Stage Six	THE SCIENCE: • Biofilm detachment • Bacteria escape biofilm and enter urine as free-floating bacteria HOW IT FEELS: • ‘Recurrence’ of UTI • UTI symptoms return
Stage Seven	THE SCIENCE: • New biofilm attachments may begin to form • Free-floating bacteria are flushed from bladder • Without appropriate treatment, the process repeats HOW IT FEELS: • A cycle of ‘recurrent’ UTI as the biofilm fluxes over time

We moeten ook opmerken dat biofilms zowel schimmels als bacteriën kunnen zijn en dat er op elk moment meer dan één ziekteverwekker aanwezig kan zijn in de blaas. In feite kunnen biofilms complexe en diverse gemeenschappen zijn van meerdere ziekteverwekkers.

“These organisms like to live in communities. Biofilms are like apartment buildings, and the longer that you've had this chronic infection, the more likely it is that you have more and more residents that have come to join the party. And they like to support one another, they live synergistically. It's sort of like a ball of yarn. You have to start pulling somewhere if we're ever going to unravel this big, knotted up mess.” Ruth Kriz, APRN

Omwille van de eenvoud en omdat bacteriële infecties van de urinewegen veel vaker voorkomen dan schimmelinfecties, houden we het in onze voorbeelden bij bacteriën. Maar vergeet niet dat de oorzaak van een chronische urineweginfectie bij de ene persoon heel anders is dan bij de andere.

Bacteriële biofilms kunnen ook BINNEN de cellen van de blaaswand worden aangetroffen en vormen dan Intracellulaire bacteriële gemeenschappen (IBG’s). In ongeveer een vijfde van de urinemonsters van vrouwen met acute ongecompliceerde symptomatische UWI’s werden zelfs IBG’s aangetroffen.

Gefascineerd? Een Brits onderzoeksteam heeft een meer diepgaande kijk op de vorming van biofilms en IBG’s voor je samengesteld.

De aanwezigheid van biofilms in de blaas is geen vergezochte wetenschap.

De National Institutes of Health (NIH) schat dat bij ongeveer 80% van alle bacteriële infecties bij mensen biofilms betrokken zijn.

Hoewel het bestaan van biofilms bij infecties bij de mens al tientallen jaren bekend is in de geneeskunde, is er pas sinds kort aandacht voor hun betrokkenheid bij chronische UWI.

“In my opinion it's pretty clear that biofilms and IBCs are a true phenomenon, and it would explain why a given patient can get what seems like a perfectly appropriate antibiotic based on antibiotic susceptibility testing from cultured bacteria. Then as soon they stop taking the antibiotic, the same exact bacterial isolate comes roaring back with the same antibiotic susceptibility. Why wasn’t it wiped out? Well, I think sometimes it's IBCs, or biofilms. And then in other cases, it may be that they've reseeded themselves from their distal guts or their vagina as well." Dr Michael Hsieh, MD, PhD

Van oudsher richten testlaboratoria zich op het kweken en testen van vrij zwevende ziekteverwekkers. Als er vrij zwevende ziekteverwekkers worden geïdentificeerd, wordt hun gevoeligheid voor antibiotica ook getest terwijl ze zich in een vrij zwevende toestand bevinden.

Zodra de gevoeligheid is getest, is het mogelijk om de juiste behandeling voor te schrijven.

Het probleem met dit soort tests is dat ze niet specifiek biofilmvorming in de blaas detecteren. Daarom zijn ze niet nuttig om te bepalen welke behandelingen effectief kunnen zijn tegen microben in een biofilm.

Om uit te zoeken hoe een chronische infectie van de urinewegen waarbij biofilms of IBG’s betrokken zijn, behandeld moet worden, is het nodig om verschillende behandelingen te testen op ziekteverwekkers binnen een biofilm of IBG, in plaats van op vrij zwevende, gemakkelijk te behandelen ziekteverwekkers.

Nieuwere testopties voor UWI

Er is enige vooruitgang geboekt bij het testen. Onderzoekers zijn erin geslaagd om indicatoren van biofilms en IBG’s in de blaas aan te wijzen. Dit zijn onder andere filamenteuze bacteriën en geëxfolieerde IBG’s.

Dit is niet zo ingewikkeld als het klinkt. Het eerste betekent eigenlijk alleen maar bacteriën die een langgerekte en/of vertakte vorm hebben aangenomen als onderdeel van een bacteriegemeenschap. Exfoliated IBGs verwijst naar blaasslijmvliescellen die microben bevatten en uit de blaas in de urine terecht zijn gekomen. Beide zijn tekenen van een ingebedde blaasontsteking.

Helaas is er op dit gebied nog veel meer onderzoek nodig. Op dit moment zijn tests om specifiek een ingesloten chronische urineweginfectie te identificeren niet beschikbaar voor het grote publiek.

Positief is dat er tests beschikbaar zijn die nauwkeuriger zijn dan de standaard kweekmethoden.

Tests die gebruikmaken van DNA-sequentiemethoden, zoals die van MicroGenDX, kunnen micro-organismen in een urinemonster identificeren, ongeacht of ze vrij zweven of deel uitmaken van een biofilm.

In de volgende paragrafen kunt u meer lezen over de problemen met standaard UWI-tests en hoe u alternatieve testopties kunt vinden.

Er bestaan behandelingsprotocollen voor chronische urineweginfecties, maar er zijn maar weinig specialisten die deze kunnen uitvoeren. En dit type behandeling vereist regelmatige controle om elke verbetering in de ingebedde infectie te evalueren.

Lees hier meer over de behandeling van hardnekkige UWI’s.

Is Interstitiële cystitis gerelateerd aan frequente UWI’s?

We noemden hierboven een onderzoek waaruit bleek dat 74% van de respondenten bij wie Interstitiële cystitis was vastgesteld, eerder was gediagnosticeerd met terugkerende UWI.

Onderzoek heeft ook aangetoond dat een hoog percentage vrouwen met Interstitiële cystitis biofilms, IBG’s of beide in hun blaas kunnen hebben en dat dit de oorzaak is van hun voortdurende infectie en terugkerende of voortdurende symptomen.

Interstitiële cystitis en aanverwante aandoeningen worden als ongeneeslijk beschouwd, maar…

Interstitiële cystitis is een uitsluitingsdiagnose. Dit betekent dat IC wordt vastgesteld als er geen andere duidelijke oorzaak is. Als een oorzaak voor uw UWI-symptomen niet door testen wordt gevonden, kan de diagnose IC worden gesteld.

Bekijk onze serie video’s voor meer informatie over het verband tussen chronische UWI en IC.

Een diagnose van interstitiële cystitis herkaderen

We moeten IC niet zien als een specifieke aandoening, want mensen die de diagnose IC hebben gekregen, ervaren een breed scala aan verschillende symptomen. En er is nog geen oorzaak gevonden voor het ontstaan van die symptomen.

In plaats daarvan moeten we de term zien als een plaatshouder, terwijl we wachten tot er een specifieke oorzaak is gevonden.

Een uitsluitingsdiagnose laat veel ruimte voor een verkeerde diagnose. Sommige onderzoekers geloven nu dat de ongevoeligheid van standaard testmethoden kan hebben geleid tot grote aantallen onnodige diagnoses van IC. Bekijk ons interview met Dr. Roscoe Nelson, die bespreekt waarom een nauwkeurige diagnose cruciaal is.

"...if the [dipstick] test is negative, the sensitivity is such that there is no justification for claiming you do not have an infection... if the culture is negative it is again wrong to claim this proves an absence of infection; the culture is too insensitive. For these reasons, negative tests are unhelpful and a cause of terrible suffering." Professor Malone-Lee, Whittington Hospital, UK

En dit is niet alleen theoretisch. Honderden vrouwen bij wie eerder de diagnose Interstitiële cystitis was gesteld – dat wil zeggen, de afwezigheid van een infectie – hebben betere tests kunnen krijgen die een infectie hebben geïdentificeerd.

Als een infectie is vastgesteld, hebben deze mensen een langdurige behandeling gekregen die hun pijnlijke symptomen verlicht en vaak heeft geleid tot een volledige oplossing van het probleem.

“I am very careful about labelling patients with IC, I think a lot have occult UTI with difficult to culture organisms. By utilizing more accurate testing methods we are able to identify pathogens in many cases, and develop appropriate treatment.” Michael Hsieh, MD, PhD

Als je al eerder een UWI hebt gehad, kun je de symptomen veel beter herkennen en weet je misschien beter wat je moet doen.

Misschien kun je deze actie al uitvoeren bij de eerste tekenen van een UWI en voorkomen dat de symptomen escaleren. Dit betekent niet noodzakelijk dat de infectie is verdwenen. Als je het fascinerende verhaal hierboven over chronische urineweginfecties en biofilms hebt gelezen, dan heb je dat nu waarschijnlijk wel door.

Voor vrouwen met een chronische urineweginfectie gaat het niet alleen om het behandelen van geïsoleerde symptomen, maar ook om het doorbreken van de cyclus en het wegnemen van de onderliggende oorzaak.

Hoe een UWI-behandeling eruit moet zien

Het ideale scenario is helemaal geen UWI, dat snappen we. Maar als je eenmaal in die achtbaan zit, moet je echt een manier vinden om er veilig uit te komen. Zo zou de rit eruit moeten zien…

Symptomen → Test → Resultaten → Diagnose → Behandeling → Genezing

Iedereen die wel eens een chronische urineweginfectie heeft gehad, kan je vertellen dat dit niet altijd het geval is.

In plaats daarvan ontbreken er voor veel vrouwen delen van de reeks en is een remedie buiten bereik. Hier zijn een aantal redenen voor, die we hebben besproken in ons artikel over testen op UWI, dus we raden je aan om dat artikel te lezen.

Je laten testen om de oorzaak van je UWI-symptomen te ontdekken is de beste weg naar een blijvende oplossing.

Je moet je laten testen als je:

• meer dan 2 UWI’s in de afgelopen 6 maanden, of meer dan 3 UWI’s in de afgelopen 12 maanden hebben gehad.
• Aanhoudende of voortdurende symptomen van UWI hebben, maar geen diagnose hebben gekregen.
• Het ongemakkelijk vindt om antibiotica te nemen zonder te weten wat je precies behandelt.
• Terugkerende UWI’s hebben en nog nooit getest zijn.

En de beste manier om je te laten testen is door naar een arts te gaan. De juiste arts vinden kan echter ook lastig zijn. Maar eerst dit.

Nu we je hebben overtuigd om door te gaan met testen, moeten we je iets vertellen…

Het is bijzonder moeilijk om nauwkeurige tests voor UWI’s te krijgen.

In het volgende artikel vertellen we je waarom dit zo is en geven we je een paar tips om je UWI beter te laten testen. Het is altijd het beste om jezelf te wapenen met informatie voordat je begint aan een reis naar een betere gezondheid, en je bent op de juiste plek.

Deel je vragen en opmerkingen hieronder, of neem contact op met ons team. Ga voor antwoorden op veelgestelde vragen over chronische en terugkerende UWI naar onze pagina met veelgestelde vragen.